Papież Jan Paweł II i anty-cywilizacja. Zapowiedź publikacji

Opublikowano: 29 sierpnia 2012 r.
Kategorie: Archiwum aktualności 2011-2014
29 sierpnia 2012 | Kategorie: Archiwum aktualności 2011-2014

W Dziale wydawniczym IPJP2 przygotowywana jest i ukaże się książka Jana Wagnera pt. Anty-cywilizacja. Jan Paweł II wobec cywilizacji współczesnej. Jej przedmiotem jest analiza kształtowania się, a następnie oddziaływania postawy oraz misji pasterskiej oraz nauczycielskiej ks. Karola Wojtyły – papieża Jana Pawła II wobec kryzysu chrześcijańskiej wizji rozwoju kultury w wieku XX; tak jednostki, jak i społeczeństwa, ale w szczególności kryzysu wielkich światowych skupisk ludzkich, poddanych prędkiemu rozwojowi technicznemu i cywilizacyjnemu.

Autor rozpoczyna od próby zdefiniowania pojęć takich jak „kultura” i „cywilizacja”, wyznaczając zarazem ich zakres znaczeniowy. Wskazuje na wzajemne przenikanie się granic, na wzajemną osmozę tych właśnie pojęć, do czego w dziejach myśli ludzkiej dochodziło niejednokrotnie w języku opisu, jakim posługiwała się i nadal posługuje antropologia kultury. Łączy odpowiedzialność i pasję, wynikającą z zawodu dziennikarskiego, z doświadczeniem, jakie mógł zyskać przez lata obserwacji „światowego theatrum”.

Punktem wyjścia rozważań jest historyczne postrzeganie okropieństw totalitaryzmów XX wieku. Jan Wagner wskazuje, iż papież-Polak był kontynuatorem myśli Pawła VI, aby (pamiętając o nich, więc odpowiedzialnie) móc odwrócić się od bezcelowego kultywowania zbrodniczych praktyk wojny, starać się natomiast czynić życie „bardziej ludzkim przez miłość”, co jest istotą – nadal aktualnej jako postulat – cywilizacji miłości.

Do ciekawych, „repetycyjnych” lecz zarazem świeżych należą te partie książki autora, które precyzują znaczenia terminów „kultura” i „cywilizacja”. Karol Wojtyła, idąc za tradycją kultury francuskiej, posługiwał się nimi synonimicznie. Jednocześnie papież rozróżniał dwa znaczenia „cywilizacji”. Odnosił je do dwu zakresów: „politycznego i humanistycznego”. Tym samym określał też dwie różne rzeczywistości, pozostawiając to odbiorcy do dalszego namysłu.

Zarówno wybór jak i opis przedmiotu badawczego okazały się cenne poznawczo. Ukażą dążność do całościowego ujęcia problemu, pozwolą też uzmysłowić sobie, jak anty-cywilizacja – „wypracowana” w poprzednim stuleciu – styka się w XXI w. z procesami tzw. globalizacji, zwłaszcza z rozwojem i „wszechwładzą” światowej polityki i mediów. Cechą wyróżniającą zapowiadanej pozycji jest to, iż Jan Wagner wykorzystuje przekazy ustne lub mniej znane, acz zapisane w pamięci, wypowiedzi Jana Pawła II. Autor wymienia najważniejszą literaturę przedmiotu, opierając się na doniesieniach prasowych, oficjalnych dokumentach Kościoła, innych pracach papieża.

Anty-cywilizacja… wymienia powody do chwały człowieka, ale wyraźnym konturem szkicuje ciemne strony bycia, określając sprawy bolesne. Interesujące, że z punktu widzenia Stolicy Apostolskiej rozwój cywilizacyjny nie był postrzegany jednoznacznie negatywnie; papież zdawał sobie jednak sprawę z poważnych zagrożeń, pragnąc dzielić się własnymi obserwacjami, i to wielokrotnie w formie przestrogi. Wiedział, że naciski tzw. „cywilizacji technicznej” są lub najpewniej będą przeciwne człowiekowi jako osobie, że będą przeczyły często jego prawom: godności, niepowtarzalności, wolności. Przygotowywana publikacja jest ważnym głosem za poszukiwaniem prawdy o człowieku oraz jego kulturze z końca XX w., jak i w początkach XXI stulecia.

Pozostałe aktualności

Pozostałe aktualności

Skip to content